طب کار

اهداف و فوائد معاینات شغلی :

این واحد با هدف ارزیابی ، تشخیص ، کنترل و درمان بیماری های ناشی از کار در کلیه بانک ها ، ادارات ، سازمان ها و کارخانجات جهت معاینات استخدامی ، ضمن خدمت و تعیین میزان نقص عضو ، خدمات خود را به عموم مردم ارائه می نماید .

سؤالی که در ذهن کارفرما و یا کارگر متبادر می شود این است که اصولاً هدف از انجام معاینات قبل از استخدام ، دوره ای و ... چیست ؟ چرا باید این همه هزینه کرد و وقت کارگر و کارفرما را گرفت ؟ هدف از ثبت گزارشات معاینات طب کار چیست و چه تأثیری بر روی سلامت کارگر یا افزایش بهره وری دارد ؟

آیا با انجام این چنین معایناتی موارد غیبت از کار و یا وقوع بیماریهای ناخواسته شغلی کاهش می یابد ؟ آیا با صرف هزینه های مذکور فرآیند تولید بهتر می شود ؟ نقش پزشک طب کار چیست ؟ آیا با انجام معاینات مذکور کیفیت و کمیت تولید بهتر می شود ؟ آیا می توان انتظار داشت که با انجام این کار موارد ادعای غرامت های ناشی از کار که هزینه های بسیار سنگینی را بر دوش کارفرما می گذارد کاهش یابد و ... .

در پاسخ باید گفت کارفرمای محترم و کارگر عزیز که در حال مطالعه این متن می باشید ، انجام قبل از استخدام و یا دوره ای معاینات باعث کشف زودرس و پیشگیری به موقع بیماریهای شغلی و غیر شغلی می شود که می توانند باعث مداخله در کار شوند چه بسا شما دچار بیماری و یا معلولیتی هستید که در صورت شروع به کار و یا ادامه آن ، تشدید شده و این امر علاوه بر بروز حادثه برای خود ، باعث به مخاطره افتادن سلامت دیگر همکاران ، آسیب دیدن تجهیزات و یا مخاطرات محیطی شود. کارفرمای محترم با صرف هزینه نسبتاً جزئی به منظور انجام معاینات جلوی بسیاری از این مخاطرات را خواهد گرفت. با انجام این معاینات فرآیند تولید بهتر خواهد شد ، موارد غیبت از کار و حوادث شغلی کاهش خواهد یافت ، تطابق با کار بهتر شده و تعداد موارد ادعای غرامت از کار که به علت ایجاد و یا تشدید بیماریهای ناشی از کار انکار ناپذیر است به حداقل خواهد رسید و کارفرمای محترم در دراز مدت شاهد افزایش قابل توجه کمیت و کیفیت کار ، افزایش بهره وری ، کاهش هزینه های مستقیم و غیر مستقیم ناشی از کار خواهد بود. اصولاً یکی از اهداف معاینات مذکور تطابق با کار می باشد و انجام هر کاری مستلزم وجود شرایطی مناسب در فرد می باشد. در واقع برای انجام هر کاری یک سری نیازمندیها لازم است بطوریکه کار بطور صحیح و مؤثر انجام شده و کارایی مناسب حفظ شود و در عین حال سلامت کارگر ، همکار او و جامعه نیز محفوظ بماند ؛ این امر مستلزم تطابق توانایی های فیزیکی و روانی کارگر با نیازمندی های آن کار می باشد که با انجام صحیح و بموقع معاینات توسط پزشک طب کار محقق می شود . هدف اولیه ارزیابی های پزشکی حصول اطمینان از این موضوع است که شخص جهت انجام کارهای محوله بطور مؤثر و بدون خطر برای خود و دیگران و در نهایت ایمنی از نظر فیزیکی ، جسمانی و روانی در شرایط مطلوب قرار گرفته باشد . با انجام معاینات قبل از استخدام و با اتخاذ تدابیر مناسب باید شرایط را به گونه ای فراهم ساخت تا در صورت امکان شخص بتواند در آن محیط با کمترین خطر ممکن کار کند .

با انجام معاینات مذکور نیازمندیهای انجام کار مشخص می شود .

نیازمندیهای انجام کار عبارتند از :

1) شخص از نظر فیزیکی و بدنی متناسب با کار باشد . ( از نظر سن ، جنس ، وضعیت تغذیه ، وضعیت سلامتی ، قدرت و تناسب فیزیکی )

2)شخص از نظر ذهنی و روانی متناسب با آن کار باشد ( طرز فکر و باور ، انگیزه و ... )

3)شخص مهارت لازم جهت انجام آن کار را داشته باشد .

4)شرایط محیط کار ( حرارت ، رطوبت ، سرو صدا و ... ) برای انجام کار و شخص مناسب باشد . در واقع برای انجام صحیح هر کاری باید تمام شرایط فوق بطور متناسب با نیازمندیهای آن کار فراهم شده باشد .

وقتی شخص قرار است در کاری استخدام شود باید به چند سؤال زیر پاسخ داده شود :

   1) انجام مناسب آن کار چه نیازمندیهایی از نظر فیزیکی و روانی و تبحر نیاز دارد ؟  

2) وجود چه حالاتی در شخص می تواند بر روی عملکرد و کارایی مؤثر و صحیح آن کار خاص تاثیر گذاشته و باعث اختلال بهره وری یا ایجاد خطر برای همکاران او و یا جامعه شود ؟

مسلماً پاسخ دادن به این سؤالات مستلزم آگاهی کامل از نیازمندیهای کار و محیط کار شخص و نیز آگاهی از وضعیت سلامتی فیزیکی و روانی شخص می باشد و این امر محقق نخواهد شد مگر در سایه گرفتن شرح حال دقیق و انجام صحیح معاینات توسط پزشک طب کار .

در کشورهای پیشرفته دنیا صاحبین حرف و مشاغل و صاحب نظران اقتصادی به اهمیت حیاتی پیشگیری در کاهش هزینه های خود پی برده و با انجام به موقع معاینات قبل از استخدام ، بازگشت به کار و ... جلوی بسیاری از وقایع و حوادث ناگوار ناشی از کار را می گیرند .

چگونگی انجام معاینه و گرفتن تاریخچه شغلی و محیطی

شرح حال مختصر شغلی و محیطی باید به عنوان قسمتی از شرح حال پزشکی بیماران در نظر گرفته شود .

انواع شرح حال و معاینه شغلی و محیطی :

*Pre employment (entrance exam)

*Periodic medical screening and Surveillance examination

*Return to work assessment

*Exit exam

*Evaluation for specific occupational exposure or disease

همه این موارد اجزاء مشابهی دارند :

1)تاریخچه شغلی و محیطی

2)تاریخچه پزشکی

3)بررسی سیستم های مختلف

4)معاینه فیزیکی

مسئله مهمی که باید در شرح حال شغلی پرسیده شود لیست تمام مشاغل و مدت تقریبی انجام آنها توسط کارگر و نیز تغییرات قابل توجه در وظایف کاری حتی اگر برای همان کارفرما انجام شده باشد می باشد .

پزشک طب کار باید وقت بیشتری را جهت گرفتن یک شرح حال خوب مواجه و لیست عنوان های شغلی و ... صرف کنند . حتماً باید از شغل دوم و خصوصیات آن شغل ( مدت انجام نوع مواجهات ، شرح حال و ... ) سؤال شود . برای گرفتن تاریخچه مواجهه باید موادی را که احتمال می دهیم برای مشاغل خاص مشکل ساز باشد لیست کرده و از بیمار پرسید آیا با این مواد مواجهه داشته است یا نه و در صورت مثبت بودن پاسخ در مورد روش مواجهه ، شدت مواجهه و مدت مواجهه سؤال شود .

شرح حال محیطی نباید فراموش شود این شرح حال شامل اجزاء زیر می باشد :

اطلاعاتی در مورد خانه بیمار مثل منبع آب ، منبع حرارتی ، حیوانات خانگی ، مجاورت با صنایع آلوده کننده و سرگرمی های فرد ( مواجهه سرب ، رنگ ، باغبانی ، ورزش های خاص ، پرورش حیوانات یا پرندگان ، ... )

معاینه فیزیکی و بررسی سیستم ها ( Review of Systems )  :  که دقیقاً شامل همان اجزاء و شرح حال کامل بالینی و پزشکی می باشد . استفاده از پرسش های ( بلی ، خیر ) بالاترین درجه اعتماد را دارد . مهمترین جزء ارزیابی شغلی و محیطی ، معاینه فیزیکی عمومی می باشد .

مهمترین جزء ارزیابی شغلی و محیطی ، معاینه فیزیکی عمومی می باشد . در صورت وجود هر گونه یافته غیر طبیعی ، پزشک باید علاوه بر تشخیص های افتراقی بیماریها از علل شغلی آنها نیز اطلاع کامل داشته باشد .

آیا می دانید %95 –  60  بیماریهای شغلی تشخیص داده نمی شود ؟

گرفتن شرح حال و انجام معاینه فیزیکی صحیح و کامل باعث کشف به موقع بیماری شغلی و غیر شغلی ( که می تواند باعث مداخله در کار شخص شود ) می گردد . اکثر علایم و نشانه های بیماریها و مواجهات شغلی غیر اختصاصی هستند و کشف ارتباط آنها با شغل بسیار مهم است و نیازمند اطلاعات کافی پزشک و هوشیار بودن او می باشد . علائم بسیار غیر اختصاصی مثل اختلالات خواب ، تغییر مزه غذاها یا اشتها ، بی حالی ، کسالت ، سردرد ، درد مبهم شکمی و ... ممکن است ناشی از مواجهات شغلی باشند .

معاینات بدو استخدام :

هدف اصلی تعیین توانایی فیزیکی و روانی فرد است چرا که ممکن است به دلیل فقدان ظرفیت فیزیکی یا روانی مناسب مثلاً به علت بیماری یا وجود بیماری هایی که از قبل وجود داشته است شخص مستعد خطرات محیط کار باشد .

فواید آن :

1)ارزیابی مناسب بودن فرد به منظور انجام کار محوله

2)فراهم آوردن اطلاعات پایه به منظور اندازه گیری تاثیرات سوء اولیه مواجهات برای اهداف پزشکی قانونی

3)شناسایی افرادی را که احتمالاً در خطر برخی مواجهات هستند که می تواند به وسیله برخی انواع کار تشدید شوند.

نیازمندیهای لازم جهت انجام کاری را که شخص می خواهد انجام دهد باید از قبل مشخص شده باشد تا براساس اطلاعات بدست آمده از شرح حال و معاینه ، مناسب بودن فرد برای آن کار مشخص شود و اگر تطابق هایی لازم و ضروری باشد مشخص و اجراء شود و یا در صورتیکه شخص اصلاً مناسب برای آن کار نیست رد صلاحیت گردد .

در صورتیکه فرد دچار ناتوانایی هایی بوده و لیکن قادر به انجام عملکردهای اساسی شغل بخصوص باشد نمی توان او را از کار برکنار کرد . تنها زمانی می توان رأی به عدم صلاحیت فرد داد که شرایط زیر وجود داشته باشد :

1)فرد نتواند نیازهای اصلی شغل را برآورده کند .

2)فرد دارای خطر برای خود و یا همکارانش باشد .

3)فرد دارای خطر برای جامعه باشد .

بعد از ارزیابی های پزشک طب کار و ارائه توصیه های لازم جهت انجام کار در شغل یا کار خاص ، تصمیم گیری جهت استخدام به عهده ارگان استخدام کننده خواهد بود .

غربالگری پزشکی و معاینات نظارتی :

غربالگری وسیله ای برای پیشگیری ثانویه و با این هدف انجام می شود که بیماری را در مراحل اولیه تشخیص داده و درمان کنیم . معاینات بدو استخدام بهترین فرصت جهت انجام غربالگری کلی سلامتی و مشاوره را فراهم می کند . شروع غربالگری سلامتی عمومی باید از همان معاینات بدو استخدام طبق نیاز خودشان انجام شود چرا که در صورت وجود یک بیماری زمینه ای که ممکن است در معاینات بدو استخدام کشف شود یا درمان یا اصلاح بموقع آن و یا ایجاد FFW ( For fitness work ) می توان از ناتوانایی های بعدی جلوگیری کرد .

هدف از انجام معاینات ادواری ، پیشگیری اولیه از طریق شناسایی و محدود کردن علل بیماری می باشد .

برنامه های نظارتی پزشکی قادر به شناسایی بیماری در مراحل اولیه بوده و در زمانی انجام می شوند که تأثیرات سلامتی در حداقل ممکن می باشند .

این امر می تواند از طریق انجام اصول بهداشتی و یا استفاده از وسایل حفاظت شخصی محقق شود . ولیکن عدم وجود تأثیرات سوء سلامتی همیشه به معنی عدم مواجهه غیر مجاز با خطرات شغلی نیست و لذا نباید با عث کاهش اقدامات پیشگیری شود . در صورتیکه در غربالگری با نکته غیر طبیعی روبرو شدیم نباید فوراً کارگر را از کار بر کنار کرد بلکه باید اقدامات پیشگیری را انجام داد و لذا غربالگری پزشکی نباید جایگزین روش های کنترل خطر شود .

ارزیابی برگشت به کار ( Return to work assessment ) :

وقتی که کارگری به هر علت ( بیماری شغلی یا غیر شغلی یا آسیب و ... ) برای مدتی از کار دور می شود باید هنگام مراجعه جهت انجام مجدد کار معاینه و ارزیابی شود ( دقیقاً همان هدف معاینه قبل از استخدام اجرا می شود ) چرا که ممکن است طی این دوره تغییر خاطی بعلت بیماری یا عوارض آن در فرد ایجاد شود که نیاز به تطابق با کار وجود داشته باشد . برای مثال اگر فردی بعلت استرس ارگونومیک مبتلا به بیماری عضلانی اسکلتی شده باشد نیازمند تعدیل و تغییر ارگونومیکی به منظور جلوگیری از عود بیماری خواهد بود . جهت بازگشت موفقیت آمیز و سالم کارگر به کار پزشک طب کار به همکاری با بهداشت حرفه ای ، مسئول ایمنی ، مهندسین ، و ارگونومیست ها و تیم مدیریت کارخانه نیازمند است .

در معاینات بازگشت به کار حتی ممکن است بیماری هایی را که قبلاً کشف نشده بودند شناسایی شوند .

در ارزیابی بازگشت به کار مسئله توانبخشی اهمیت ویژه ای دارد . اصولاً توانبخشی به دو صورت می تواند انجام شود :

Off the job rehabilitation

On the job rehabilitation

توانبخشی خارج از محل کار Off the job به سه صورت می باشد :

1- فیزیو تراپی

2- آموزش شغلی

3- مراقبت در مرکز توانبخشی

اقدامات مذکور به منظور آمادگی تدریجی فرد به منظور نیازهای شغلی انجام می شود .

اجزاء ضروری و لازم جهت توانبخشی در محل کار شامل موارد زیر می باشد :

1- علاقه و توجه کارفرما و تیم سلامت شغلی در طی بیماری

2- ارزیابی پزشکی از دیدگاه طب کار قبل از بازگشت به کار

3- ارزیابی شغلی از دیدگاه نیازهای فکری و فیزیکی

4- انگیزه کارگر

5- پیگیری ( Follow up ) توسط تیم سلامت شغلی

6- تعدیل کار و یا شروع تدریجی وظایف محوله

توجه به این نکته حائز اهمیت است که به منظور بازگشت به کار نیازی به بهبود کامل نیست .

هرگز نباید قبل از اینکه ارگان آسیب دیده بقدر کافی قوی نشده است اجازه کار داد و در عین حال نباید به منظور بازگشت به کار منتظر بهبود کامل بود . بمنظور تعیین دوره متوسط ضروری جهت بازگشت قدرت ارگان بیمار یا آسیب دیده باید راهنماهایی تنظیم شود که نیازمند مشارکت تمام رشته های تخصصی مانند : جراحی ، ارتوپدی و ... را دارد و البته تصمیم گیری در این مورد کاملاً وابسته به موارد زیر می باشند :

1- وضعیت قبلی سلامتی

2- شدت و عوارض بیماری

3- نوع کار و وضعیت محیطی ( محل کار ، وضعیت شغلی )

4- مهارت بیمار در انجام کار

5- در دسترس بودن کار تعدیل شده

6- انگیزه و انگیزش بیمار

7- نگرش کارفرما

و به این دلایل تعیین دقیق بهترین زمان جهت بازگشت به کار برای هر بیماری بسیار مشکل است .

بازگشت ناگهانی به فعالیت شدید کاری بعد از چند ماه توقف بسیار مشکل می باشد و لذا شروع تدریجی فعالیت و یا اشتغال موقت به یک کار تعدیل شده ( با توجه به وضعیت سلامتی فرد ) ، در روند توانبخشی مفید بوده و توصیه می شود . می توان به فرد آسیب دیده توصیه کرد که کار نیمه وقت را انجام دهد و یا اگر مجبور است کار سنگین را انجام دهد در فواصل آن به فعالیت های سبک اشتغال ورزد و یا موقتاً به کاری مشغول شود که متناسب با سلامت و وضعیت جسمانی و روانی او می باشد . یکی از وظایف پزشک طب کار مشخص کردن لیست محدودیت های اختصاصی فرد به سلامتی او می باشد پزشک باید مدت ساعت کاری فرد را با توجه به وضعیت موجود تنظیم کند . پزشک طب کار باید نوع کار ( سنگین ، متوسط ، سبک ) را مشخص کرده و در ضمن در رابطه با هر فعالیت نوع کارهایی را که فرد می تواند انجام دهد مشخص کند .

یکی از تفاوت های اساسی و بسیار مهم برای افرادی که بعلت حادثه محل کار و یا وقوع بیماری دچار مشکل شده اند این است که بعد از تصمیم گیری در رابطه با نوع فعالیت متناسب با بیماری با فواصل مناسب ، پیگیری مستمر Follow up انجام شود و این مسئله از نظر اطمینان از پیشرفت بهبودی کارگر حائز اهمیت است .

معاینات زمان خروج یا Exit examination :

ساختار و محتوی آن کاملاً شبیه معاینات دوره ای است معاینه می تواند محدود به ارگان خاص یا ماده اختصاص ویژه ای باشد . اهداف آن چیست ؟

1- اطمینان از اینکه کارگر دچار هیچگونه عوارض سلامتی ناشی از شغل نشده است .

2- به منظور اثبات وسعت و شدت هر گونه تأثیرات سوء ناشی از کار

ممکن است علاوه بر شرح حال و معاینه نیاز به انجام معاینات پاراکلینیک مانند شنوایی سنجی و اسپیرومتری باشد .

معاینات زمان خروج بطور روتین انجام نمی شوند .

ارزیابی جهت بیماریها یا مواجهات شغلی خاص :

ارزیابی وجود یک بیماری شغلی ، محیطی نیازمند شرح حال و معاینه کامل تر می باشد و همان اصول تشخیص در سایر بیماری ها را دنبال می کند در این رابطه توجه به مسائل زیر بسیار مهم است .

1- شروع و الگویی نشانه ها ( Symptoms ) در ارتباط با شروع شغل جدید

2- آغاز ظهور نشانه ها در روز کاری یا هفته کاری

3- فاکتورهای فروکش شده یا تحریک کننده نشانه های بیماری . برای مثال تشدید علائم در مواجهه با شغل های اختصاصی و بهبود این علائم در تعطیلات آخر هفته . پزشک طب کار علاوه بر انجام برنامه های نظارتی پزشکی « medical surveillance » باید بطور مرتب از محیط کار بازدید کند و حتماً در این بازدیدها با افرادی که در ارزیابی محیط کار و کنترل خطرات ناشی از کار مهارت کافی را دارند همراه باشد . قطعاً نتایج گزارش این بازدیدها به انجام برنامه های نظارت پزشکی کمک زیادی خواهد کرد .

نحوه رسیدن به تشخیص بیماری های شغلی چگونه است ؟

تشخیض بیماری های شغلی اغلب مشکل است چرا که اغلب بیماری ها به علت مواجهه حاد یا مزمن با چندین عامل ایجاد می شوند و ممکن است همزمان عوامل غیر شغلی مستعد کننده بیماری هم وجود داشته باشد . همیشه باید ابتدا علل شایع غیرشغلی بیماری با ارزیابی دقیق و کامل کنار گذاشته شوند و بعد از آن با گرفتن یک شرح حال کامل شغلی ، محیطی ( از مواجهات محیط کار ، خانه یا محیط ) به مواجهات احتمالی ایجاد کننده علائم پی برد . بازدید از محل کار نیز بسیار حائز اهمیت است . بعد از گرفتن یک شرح حال کامل اولین قدم در تشخیص شغلی بودن بیماری این است که آیا بین علائم و شکایات بیمار و محل کار رابطه ای وجود دارد یا خیر ؟ اگر پاسخ این سؤالات مثبت است به سؤالات  دقیق تر بعدی پرداخته می شود .گزارشات پزشکی باید از پزشک معالج کسب شود چرا که ممکن است حاوی نشانه هایی از شرح حال قبلی محیطی فرد ، عوامل مستعد کننده بیماری ، دوره های مشابه قبلی از بیماری و اطلاعاتی راجع به سیر و علل بیماری باشد . کسب اطلاعات از کارفرما هم لازم و کمک کننده است . وجود بیماری مشابه یا علائم مشابه در همکاران بیمار نیز مهم است این اطلاعات می تواند از خود کارگر ، از پرونده ها و یا کارفرما کسب شود .

خطرات شغلی :

باید تمام مواد سمی و خطراتی ( hazards ) که کارگر با آن مواجهه داشته و دارد مشخص شود ( در محل کار ، در خانه و در محیط ) و مدت مواجهه ، فرم ماده شیمیایی ، روش مواجهه و شدت مواجهه مشخص شود .

مسئول ایمنی کارخانه باید قادر باشد که از فعالیت های کارخانه ، محصولات و فرآیندهای صنعتی آن شرح و توضیح کامل در اختیار پزشک قرار دهد و نیز اطلاعاتی در مورد آسیب ها و بیماری هایی را که در گذشته در نیروی کار ایجاد شده است را ارائه دهد و همراه با پزشک به تمام مناطق کارخانه سرکشی کرده و توضیحات لازم را بدهد . همکاری کارشناس و متخصص بهداشت حرفه ای نیز کاملاً ضروری است و اطلاعات بهداشت حرفه ای در مورد مواجهات و خصوصیات مختلف مواجهه در قسمت های مختلف کارخانه در اثبات یا رد بیماری های شغلی و در طراحی سیستم صحیح سلامت شغلی و نظارت پزشکی صحیح و اصولی بسیار ارزشمند است .

ارزیابی فاکتورها در خارج از محل کار :

در بررسی مشکلات احتمالی شغلی علاوه بر ارزیابی کامل محل باید احتمال مواجهه با مواد سمی در خانه یا عادات شخصی یا تفریحات او داده شود . زمان شروع علائم در تعیین اینکه یک بیماری مرتبط با کار است بسیار مهم می باشد . ایجاد علائم در طی هفته کاری و بهبود یا تخفیف آنها در تعطیلات آخر هفته به نفع ارتباط بیماری با شغل می باشد .

ارزیابی بیمار دارای مشکل پزشکی بمنظور بررسی مرتبط بودن آن با کار :

مراحل آن شامل :

1- شرح حال کامل پزشکی با توجه به شکایات بیمار

2- معاینه فیزیکی کامل سیستماتیک با تأکید ویژه بر روی یافته های فیزیکی اختصاصی مربوط به نوع مواجهات شغلی

3- با توجه به مجموعه یافته های مثبت بدست آمده از شرح حال و معاینه فیزیکی یک سری تشخیص های افتراقی مطرح می شود و بر اساس آنها ، آزمایشات مناسب جهت تأیید تشخیص قطعی انجام می شود .

 نحوه گرفتن شرح حال شغلی و ارزیابی مواجهه 

مراحل آن شامل :

1- مشخص کردن نوع و ماهیت مواجهات برای مثال نوع ماده شیمیایی و فرمی از آن که شخص با آن مواجهه دارد .

توجه به این نکته حائز اهمیت است که گاهی اوقات مواجهات شغلی در محیط کار بر اساس ارزیابی های انجام شده شرح حال گرفته شده ، بالاتر از حد مجاز است ولیکن کارگر از وسایل حفاظتی مناسب استفاده می کند؛ لذا مواجهه خود فرد با خطر زیاد نیست .

برای مثال در صورتیکه فرد در مواجهه با سر و صدای غیر مجاز از وسایل حفاظت شنوایی مناسب و بطور صحیح استفاده کند ، صوت در حد مجاز به گوش می رسد و لذا فرد دچار مشکل شنوایی نخواهد شد ، پس گرفتن شرح حال استفاده از وسایل شنوایی سنجی ، بررسی مناسب بودن آن با توجه به نوع مواجهه ، عوامل خطرزا و نیز روش مناسب استفاده از آن در شرح حال شغلی بسیار حائز اهمیت است . همچنین ممکن است مواجهه با آلاینده های محیط کار از نظر استاندارد های مواجهه با مواد در سطح غیر مجاز باشد ولیکن آن مواد توانایی ورود به بدن را نداشته باشند . برای مثال غبارها برای اینکه به انسان آسیب برسانند باید در حدی باشند که بتوانند خود را به سیستم تنفسی فرد برسانند ؛ لذا همیشه غیر مجاز بودن مقادیر عوامل خطرزای محیط کار به مفهوم مواجهه بیش از اندازه و ایجاد بیماری توسط آنها نیست . در مواجهه با عوامل آسیب رسان باید مقدار و شدت مواجهه و نیز مدت تماس با آن عوامل مشخص شود که چه میزان در چه مدت زمانی می تواند باعث ایجاد بیماری شود ؛ یعنی رابطه دوز پاسخ برای برخی مواد مشخص می باشد لذا توجه به این فاکتورها در تصمیم گیری اینکه آیا بیماری فرد مواجهه یافته با عامل خطرزای اختصاصی مربوط به شغل می باشد یا خیر ؟ بسیار حائز اهمیت است .

به طور کلی اتخاذ اطلاعات در مورد مواجهه شغلی می تواند به صورتهای زیر باشد :

1)تاریخچه شغلی و محیطی بیمار

2)داده ها و یادداشت های مربوط به بهداشت صنعتی

3)بازرسی مستقیم از محیط کار

اطلاع یافتن از این موضوع که آیا کارگر معاینات قبل از استخدام و یا دوره ای را انجام داده است مهم می باشد .

مشخص کردن اینکه کارگر چه کاری را انجام می دهد مهم است و تنها بسنده کردن به عنوان شغلی او اشتباه می باشد . اگر مشکلات عضلانی اسکلتی مورد ارزیابی قرار می گیرند توجه و بررسی مسائل ارگونومی شخص حائز اهمیت است و تعیین نوع حرکات و تکرار آنها ، اندازه و وزن تقریبی اجسامی که بلند می کند ، ارتفاع اشیاء از کف زمین ، فاصله ش‍‍یء از بدن کارگر ، مسافتی که آنها را حمل می کند و اینکه چندبار در ساعت این کارها را انجام می دهد مهم می باشد .

توجه به این نکته که بیمار با چه موادی سر وکار دارد و آیا احتمال مواجهه فرد از طریق مختلف با آن ماده وجود دارد یا خیر مهم می باشد و نیز اینکه در صورتیکه مواجهه با عامل خطرزائی وجود دارد بالاترین احتمال مواجهه از چه طریقی ( سیستم گوارشی ، پوستی ، تنفسی ) و یا اینکه آیا ماده بصورت مایع ، یا جامد و یا گاز می تواند سلامتی فرد را تهدید کند مهم است .

آیا از وسایل حفاظتی استفاده می کند ؟ آیا وسیله حفاظتی استاندارد و مناسب است ؟ آیا از رسپیراتور استفاده می کند . اگر استفاده می کند آیا آموزش کافی و مناسب جهت نگهداری مناسب آن و با استفاده از آن را دیده است ؟

این نکته قابل توجه است که آیا کارگران و همکارانی که با او همان کار را انجام می دهند یا با همان مواد مواجهه دارند مشکلات و شکایت مشابهی دارند یا خیر ؟ آیا فرد قبل از استخدام در شغل مشخص علائم مذکور را داشته است یا خیر ؟

آیا شرح علائم در شغل فعلی بوده است ؟ آیا علائم وی در هنگام کار بدتر می شوند ؟ آیا در روزهای تعطیل کاری علائم بیماری فروکش می کند ؟

توجه به این نکته حائز اهمیت است که علائم حاد ناشی از یک مواجهه معمولاً در ساعات کاری بدتر و ساعات استراحت کاری کمتر می شود . ولی در بیماری های مزمن ناشی از مواجهات شغلی علائم ممکن است بتدریج در طی چند هفته یا حتی چندین سال بعد از شروع مواجهه ایجاد شوند و ممکن است با قطع موقت مواجهه بهتر نشوند و یا مدتی که لازم است علائم بهتر شوند طولانی و متغیر باشد لذا اطلاع پزشک از روند و ماهیت بیماری حائز اهمیت است .

بطور شایع ممکن است یک مواجهه شغلی باعث تشدید یک بیماری نهفته زمینه ای شود برای مثال تشدید و پیشرفت آسم شغلی در مواجهه با عوامل محرک تنفسی .

در صورتیکه فرد دارای شغل دوم باشد حتماً باید در مورد اضافه کاری یا شغل دوم نیز سؤال شود و همان شرح حال مواجهات با همان اجزاء به تفصیل گرفته شود .

توجه به این نکته حائز اهمیت است که بیماری های شغلی کاملاً غیر اختصاصی هستند و از نظر کلینیکی و یا پاتولوژی از دیگر حالات افتراق داده شوند .